Ja, ook ik heb een potjessysteem: bedragen die ik maandelijks opzij zet voor bepaalde variabele uitgaven. Door het jarenlang bijhouden van mijn uitgaven in Excel, weet ik wat zaken als vakantie of kleding me gemiddeld per jaar kosten. Dat bedrag stop ik maandelijks in een potje, om er weer uit te halen als ik ook daadwerkelijk op vakantie ga of kleding koop.
Sinds ons meer nomadische – en zuinigere – bestaan is er veel in ons uitgavenpatroon verschoven, en nog steeds, maar de basis van mijn ‘systeem’ blijft hetzelfde.
Hoe werkt mijn potjessyteem?
Voor een aantal categorieën uit onze reserveringsuitgaven (variabele maandelijkse uitgaven, die niet onder vaste lasten of boodschappen vallen) heb ik een potje, oftewel, in mijn geval: een spaarrekening.
Bij de bank waar we onze lopende rekening hebben (jaja, je herkent natuurlijk welke en ja, ik wil natuurlijk overstappen, maar er zitten zoveel rekeningen aan gekoppeld, dat ik dat maar uit blijf stellen), kan ik met twee klikken spaarrekeningen openen met een zelfverzonnen naam en nog een leuk icoontje er bij kiezen ook. Zie hier de geboorte van mijn potjessysteem.

Het komt er vervolgens op neer dat:
- We maandelijks ons maandbudget overmaken van onze portefeuille naar onze lopende rekening
- Er maandelijks automatisch bedragen worden overgeschreven van die lopende rekening naar de ‘potjes’ (=spaarrekeningen bij diezelfde bank)
- Op de lopende rekening blijft dan het budget over voor vaste lasten, boodschappen en zaken die niet door een potje worden gedekt
- Als we een uitgave m.b.t. zo’n potje doen, bijvoorbeeld kleren, stort ik dat bedrag uit het potje terug op de lopende rekening
De lopende rekening blijft zo altijd boven de nul, als het goed is, en je ziet meteen of je voor genoemde categorie binnen budget blijft.
Nou lijkt stap 4, het terugstorten, misschien veel werk, maar aangezien we niet zo heel veel uitgeven valt dat wel mee – bovendien is het maar één klik in mijn bank-app. Soms doe ik het meteen, soms pas als ik de maandelijkse uitgaven in mijn Excel zet en dan het totaalbedrag van die maand weet.
‘Wil ik geen geld aan uitgeven!’ versus ‘Wil ik hebben!’
Zoals gezegd, niet alles waar we ons geld aan uitgeven heeft een eigen potje. Waarom hebben bovenstaande categorieën het dan wel tot een eigen potje geschopt?
Het is een beetje op gevoel en het zijn voornamelijk de grotere reserveringsuitgaven. En ze zijn grofweg onder te verdelen in twee soorten:
- Zaken waar je je geld niet aan uit wil geven, maar waarvoor je beter wel geld achter de hand hebt (eigen risico ziektekosten)
- “Luxere” zaken die je soms juist wel wilt aanschaffen, en waarvan je dan wilt weten of dat past binnen je budget (gadgets)
Mijn systeem is niet onfeilbaar: voor veel dingen wordt niet ‘gespaard’ en die worden dan gewoon betaald uit de grotere maandelijkse pot. Zo vroeg meneer F. laatst of we genoeg in het potje hadden voor wandelstokken en was ik even stil…
Toch helpt dit systeem me en houdt het me scherp.
Spaarbedragen potjes
Eens in de zoveel tijd check ik de potjes, om eigenlijk bijna altijd te constateren dat ze nog goed gevuld zijn. 🥳
NL | 2022/2023 | 2023/2024 | |
Persoonlijke ontwikkeling (cursussen) | x | 50 | 50 |
Eigen risico / niet-vergoede ziektekosten | 50 | 100 | 100 |
Benzine & onderhoud | 100 | 0 | 100 |
Uit eten en drinken | 300 | 100 | 50 |
Reizen | 330 | 330 | 330 |
Bril | 25 | 50 | 25 |
Gadgets & hardware | ? | 40 | 40 |
Kleding | 150 | 25 | 50 |
Er komen soms potjes bij, soms gaan er potjes af (bijvoorbeeld toen we tijdelijk geen auto hadden). Soms stel ik spaarbedragen bij, omdat óf ons uitgavenpatroon is veranderd óf de budgettering niet helemaal goed was ingeschat.
Persoonlijke ontwikkeling
Voorheen betaalde mijn baas al mijn cursussen, maar nu kan ik leren wat ik echt leuk vind en ik heb er nog tijd voor ook 😊 Een luxe-item wat mij betreft en ik moet oppassen dat ik me niet voor 3 studies tegelijk inschrijf. Dus kreeg het een eigen potje. Meneer F. haalt gelukkig al zijn nieuwe kennis uit vooral gratis bronnen. Omdat ik hiervoor binnen ons maandbudget spaar, kan ik zonder twijfel € 550,- euro uitgeven aan bijvoorbeeld een leuke schrijfcursus: het bedrag zit na een tijdje gewoon in het potje!
Eigen risico / niet-vergoede ziektekosten
We hebben momenteel een dure internationale ziektekostenverzekering met hoog eigen risico. Die pot wil ik gevuld hebben met dat bedrag (x 2, voor twee personen), plus extra geld voor ongedekte kosten. We worden ook allebei een jaartje ouder en dan liggen er helaas meer kwaaltjes op de loer. Mijn streefbedrag zat er in, maar we hebben laatst wat medische kosten gehad, dus er is wat uit en spaar ik gewoon nog even door.
Benzine en onderhoud
We geven eigenlijk weinig uit aan benzine als we op één plek zitten, immers geen woon-werk verkeer. (Benzine die we uitgeven als we bijvoorbeeld naar Frankrijk gaan om te cat-sitten valt onder ‘reiskosten’). Maar het is wel fijn een goed gevuld potje voor onderhoud te hebben, zodat we niet al te erg schrikken als er weer eens iets onvoorziens uit de APK-keuring komt.
Reizen
Tja, € 330,- p.m. was het bedrag dat we gemiddeld aan vakantie uitgaven toen we beiden nog werkten, vakantie écht nodig hadden en er meer dan genoeg geld binnenkwam in de vorm van loon. Nu lijkt dit bedrag wat aan de hoge kant, maar we reizen bijvoorbeeld van cat-sit naar cat-sit of voor bezoek aan Nederland. Hogere reiskosten betekent voor ons vaak lagere woonlasten. Ook de tickets naar Thailand komen hier uit. Het potje is momenteel goed gevuld, we zitten immers al lang op één plek, maar er komt weer een reisperiode aan, dus ik blijf lekker doorsparen.
Gadgets & Hardware
Ons gadget-en hardware potje is momenteel ook aardig gevuld. Als we reizen hebben we aan onze laptops genoeg, gadgets moet je ook maar meeslepen. Maar ook hier blijf ik gewoon in doorsparen, aangezien we beiden wel weer een keer een dure laptop nodig zullen hebben(tegelijkertijd natuurlijk, zal je zien).
Brillen
Drie jaar geleden heb ik, na jaren Etos-brilletjes van 3 euro, voor het eerst een computerbril op sterkte gekocht en die was niet goedkoop. Meneer F. heeft ondertussen ook een bril nodig. En dan wil je niet weten hoe vaak ik per ongeluk een zonnebril uit mijn handen laat vallen. Het is voor mij gevoelsmatig zó niet-leuk m’n geld hier aan uit te geven, dat ik er voor ben gaan sparen; dan is het net iets minder erg op het moment dat ik alweer een kapotte bril in m’n handen heb.
Kleding
Ook kleding valt voor mij onder de noemer ‘noodzakelijk kwaad’; ik vind het niet leuk er mijn geld aan uit te geven (uitzondering: wandelkleding en -schoenen). We hadden beiden nog veel kleren van tijdens ons werkende en verdienende leven, dus we dachten hier voorlopig helemaal niets aan uit te hoeven geven. We reizen ook delen van het jaar met slechts een backpack of slechts een koffer in de auto, wonen veelal in zonnigere oorden, dus veel hebben we niet nodig.
Maar af en toe een nieuw wandelshirt, korte broek of schoenen bleek toch wel nodig. Bovendien was in Bangkok kleding vrij goedkoop, dus heeft meneer F. voor een paar jaar aan korte broeken gekocht en ik wat T-shirts. Ook moesten we warme kleren aanschaffen, omdat we aansluitend naar het koude Nederland gingen, ongepland. € 25,- per maand voor 2 personen bleek een illusie, dus dat bedrag is naar boven bijgesteld. Nog steeds geen vetpot, maar ik hoop voorlopig weer even genoeg kleding te hebben.
Potjes werken psychisch
Zoals je ziet, een systeem van niks, ik krijg hier geen baan als boekhouder mee. Mijn echte boekhouding zit in het maandelijkse overzicht in Excel.
Maar voor mij werkt het meer psychisch: het is rustgevend te weten dat er genoeg in het potje zit als ik iets wil kopen dat ik eigenlijk als luxe beschouw (gadgets, cursussen) of iets waar ik m’n geld helemaal niet aan wil uitgeven, maar wel zal moeten (variabele ziektekosten, brillen).
Ook is het goed om te zien welk potje altijd weer richting nul gaat en je dus je budget voor dat item of je uitgavenpatroon moet gaan bijstellen. Nog fijner is het te zien welke gespaarde bedragen juist opeens heel hoog zijn, omdat je daar minder belang aan bent gaan hechten, of gewoon een tijdje niet gedaan hebt, zoals uit eten gaan.
Heb jij ook zo’n vaag mooi potjessysteem?