“If I can do it, you can do it!” (Of niet)

Er zijn mensen – ik ken ze én ik begrijp ze – die er niet aan moeten denken te doen wat wij doen: banen opgezegd, huis en haard verkocht om met een minimaal portfolio een beetje over de aardbol gaan zwerven.

Maar ik weet ook dat voor veel mensen dit juist een soort van droom is: doen waar je zin in hebt in landen met een beter klimaat en meer natuur en ruimte om je heen.

Inspiratie zoeken in andermans verhalen

Ik behoorde zelf tot die laatste categorie. Toen ik met FIRE in aanraking kwam en voor het eerst eens serieus ging kijken naar een lang gekoesterde droom om naar zonnigere oorden te vertrekken, ben ik veel blogs gaan lezen over mensen die voor zichzelf hadden gekozen en leuke dingen waren gaan doen. Die waren gaan reizen of naar het buitenland verhuisd. En sommigen zelf zonder een al te groot spaarpotje, vertrouwend op de toekomst.

Soms jaloersmakend, soms leerzaam of inspirerend. Maar het begon me op te vallen dat een deel van die sites een toon hebben van (of letterlijk zeggen) ‘ik kan dit, dus jij kan het ook!’. Ja, dat zijn meestal ook de sites waar geld aan je wordt verdiend, met e-books, cursussen of coaching-trajecten; het is een boodschap die iedereen wel wil horen natuurlijk.

Ik heb er op zich geen probleem mee dat mensen geld proberen te verdienen met hun expertise of coaching skills. Ik ben wel huiverig geworden voor de boodschap: ‘Ik kan dit, dus jij kan dit ook!’

Dat is namelijk helemaal niet waar.

Bemoedigend of juist confronterend?

Ik begrijp de drang om die boodschap te willen brengen wel. Enerzijds is het bemoedigend bedoeld en getuigt het van een soort (valse) bescheidenheid: er is niks bijzonders aan mij, hoor, als ik dit al kan, dan kan iedereen het, dus jij ook!

Maar tegelijkertijd is het juist hoogdravend en kan het confronterend zijn: ik heb dit voor elkaar gekregen, en als dit jouw droom is, dan ben je een sukkel dat je nog steeds voor je baas werkt in dat kouwe kikkerlandje, terwijl je een screensaver van de Malediven op je werklaptop hebt en zo door de regen voor de file uit naar huis gaat rijden. Want ik zeg toch net dat iedereen dit kan?

Gelukkige mix van persoonlijkheidskenmerken en omstandigheden

Dus bij deze een aantal punten die ik kan bedenken die me hebben geholpen om op een dag mijn ontslagbriefje in te leveren en te vertrekken. En ik kan me zomaar voorstellen dat als je iets hiervan niet hebt, of juist wel – een kind om op te voeden bijvoorbeeld – een en ander al een stuk ingewikkelder wordt. Sommige dingen liggen ook volledig buiten mijn circle of influence; het zijn gewoon omstandigheden waarmee ik me gelukkig mag prijzen.

1. Risicomijdend versus risiconemend
   • Ik ben nooit heel risicomijdend geweest. Ik heb in de ICT-wereld gewerkt en er was altijd voldoende werk. Ook tijdens de crisis in 2008. Momenteel zal dit met een groot gapend gat in mijn cv en een niet al te populaire leeftijd voor werkgevers waarschijnlijk een stuk ingewikkelder zijn, maar het gevoel dat er voor mij werk (en dus geld) in overvloed is, zit er nog steeds. Ik vind wel wat of zet wel wat op. Ik denk dat dat gevoel me ontzettend veel rust geeft; en lef om dit te doen.
   • Ik heb bijvoorbeeld een vriendin die ontzettend risicomijdend is, in alles. Een kast vol vitaminepreparaten tegen allerlei potentiële kwaaltjes. Heel even ZZP’er geweest, maar dat vond ze doodeng. Dat zal allerlei oorzaken hebben, maar het feit is wel, dat het dan ophoudt. Ik heb allerlei Excel-sheets met berekeningen, maar de veiligste weg blijft natuurlijk een goedbetaalde fulltimebaan tot aan een goed pensioen.
2. Familiebanden
   • Zowel meneer F. als ik komen uit redelijk grote families en de banden zijn niet overdreven sterk; samen kerst, verjaardagen, dan houdt het wel op. Ik herinner me iemand die als eerste schreeuwde: “En je familie dan?” Dat gevoel had ik niet. Bovendien zijn we tot nu toe nog steeds een of twee keer per jaar terug in Nederland (vriendschappen vond ik lastiger, maar gelukkig gaan de meeste in andere vormen gewoon door).
   • We hebben allebei een oude moeder, maar we hebben ook allebei andere familieleden in de buurt van die moeders wonen. Daar mogen we ons gelukkig mee prijzen, ik ken genoeg leeftijdgenoten die heel hard moeten mantelzorgen voor of aandacht geven aan hun ouder wordende ouders. Ook dan kan je dit vergeten natuurlijk.
3. Geen sterke behoefte aan een thuisbasis
   • Ik voel me snel thuis. Waar dit vandaan komt weet ik niet precies, maar ik zet ergens mijn laptop op een bureautje en ben thuis. Vooral als ze ook nog een goed koffieapparaat hebben. En met meneer F. aan mijn zijde natuurlijk.
4. Slapen in vreemde bedden
   • Ik slaap als een zonnetje, altijd en overal. Altijd al gedaan. Ik denk dat het helpt dat ik niet al te groot ben en zelfs in vliegtuigen of bussen heerlijke slaaphoudingen kan aannemen. Ik ken mensen die altijd moeten wennen aan vreemde bedden, of alleen op zachte of juist harde matrassen kunnen slapen. Dan lijkt me dit reizende leven ook niet al te fijn.
5. Met partner of alleen
   • Meneer F. staat er precies hetzelfde in als ik en dat is heel fijn. Zo lang alleen reizen is te doen natuurlijk, maar niets voor mij. Dit omdat het soms eenzaam kan zijn – met oud en nieuw bijvoorbeeld zaten we saampjes in een groot, maar zeer afgelegen landhuis – , maar ook omdat het soms best wel wat uitzoekwerk is. Zowel administratief (“Hoe werkt dat eigenlijk, je uitschijven uit Nederland?”) als voor het reizen en cat-sitten. We hebben (en nu niet lachen) zelfs project meetings voor ons project #jaarplanning_wonen. En dan is het fijn samen te beslissen wat de volgende stap wordt en daarna taken te verdelen. Ook de taken voor de financiën zijn een soort van verdeeld.
6. Wel/geen kinderen
   • Kinderen opvoeden lijkt me sowieso reuze ingewikkeld, maar reizen met kinderen? Niet te doen. Er zijn mensen die dat wel lukt. Respect.
7. Flexibel zijn
   • En meneer F. roept nog dat wij ons allebei makkelijk aanpassen en van verandering houden. Ook handige eigenschappen inderdaad (maar als je deze eigenschappen niet bezit, hoor je waarschijnlijk tot de eerste categorie die er überhaupt niet aan moet denken te gaan reizen en niet eens tot hier is gekomen met lezen).

En weet je wat? Misschien denk ik over een paar jaar wel, what the f*k heb ik gedaan? Hadden de doemdenkers toch gelijk. Een half AOW, een plukje pensioen, geen huis, geen kans meer op een baan vanwege leeftijdsdiscriminatie, terwijl mijn hele portfolio tijdens de derde wereldoorlog is verdampt en al mijn vriendschappen zijn verwaterd.

Het zij zo. Voor nu voelt het nog steeds als “Ik kan dit doen!” En jij? Echt geen idee.